udziaów

Udziały to jednostki własności w kapitale spółek i odzwierciedlają udział właściciela w zyskach oraz w prawach decyzyjnych spółki. W polskim systemie prawnym zastosowanie udziały najczęściej występuje w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.), gdzie udziały stanowią podstawową formę własności udziałowca. W spółkach akcyjnych (SA) prawem do udziału w kapitale są akcje, a terminy bywają używane zamiennie w potocznym języku, choć formalnie odnoszą się do różnych rodzajów instrumentów własności.

Prawa związane z udziałem obejmują prawo do części zysku (dywidendy), prawo do udziału w majątku spółki w przypadku jej likwidacji oraz prawo do udziału w zgromadzeniach wspólników lub akcjonariuszy, zwykle proporcjonalnie do posiadanej części kapitału. W spółce z o.o. prawa te i obowiązki wynikają z umowy spółki oraz przepisów Kodeksu spółek handlowych; w SA – z emisji akcji i jej statutu. W wielu przypadkach prawo do głosu zależy od liczby posiadanych udziałów lub akcji.

Transfer udzialów może podlegać ograniczeniom określonym w umowie spółki lub w przepisach, a często przysługuje prawo pierwszeństwa (prawo poboru) dla dotychczasowych wspólników. Podwyższanie kapitału zakładowego wiąże się z emisją nowych udziałów (w sp. z o.o.) lub nowych akcji (w SA).

W polskim obrocie gospodarczym udziały są rejestrowane w księgach spółek i, w przypadku papierów wartościowych, w systemach depozytowych. W ostatnich latach rosną także programy nabywania udziałów przez pracowników (udziały pracownicze).