tavsiflar

Tavsiflar — ob’ektlar, shaxslar, joylar yoki voqealarning ko‘rinishi, xususiyatlari yoki holatini ifodalovchi yozuv bo‘lagi. Ular kichik iboralar yoki kengroq paragraflar shaklida bo‘lishi mumkin va adabiyotdan jurnalistikaga, ilmiy matnlardan kataloglargacha keng qo‘llanadi.

Tavsiflar grammatik jihatdan odatda sifatlar, ismlik birikmalar, fe‘l qo‘shimcha bo‘laklari yoki to‘liq gaplar yordamida quriladi. Sezgirlik asosini tashkil etadi: vizual (ko‘rish), hid, ta’m, tovush kabi tasvirlar o‘z ichiga oladi. Qisqa tavsiflar bitta jumla, kengroq tavsiflar esa ko‘proq tafsilot va bayonotni o‘z ichiga oladi.

Funktsiyalari — o‘quvchiga ob’ekt yoki manzarani tasavvur qilish imkoniyatini berish, kontekst yaratish, atmosferani hissiyot bilan yetkazish hamda ma’lumot berish. Adabiy asarlarda tavsiflar xarakterlar, joylar va voqealarning o‘ziga xos xususiyatlarini ko‘rsatadi; bosma matnlarda esa aniqlikni, ilmiy tavsiflar esa faktlarni ifodalashda muhim rol o‘ynaydi.

Qo‘llanilishi keng: adabiyot, jurnalistika, ilmiy matnlar, ma’lumotnomalar va kataloglar. Tavsiflar neytral bo‘lgan ma’lumot ko‘rsatishi kerak; baholash yoki fikr bildirish bo‘lsa, uni belgilab qo‘yish tavsiya etiladi.