sikhismi

Sikhizm, Hindistan'ın Punjab bölgesinde 15. yüzyılda ortaya çıkan monoteist bir dindir. Guru Nanak’ın öğretileri, Tanrı'nın birliğine inanç, adaletli toplum, eşitlik ve ibadetle yaşama üzerinde odaklanır. Kutsal metin olarak kabul edilen Guru Granth Sahib, 10. Gurudan sonra ebedi guru olarak sayılır ve dini liderliğin merkezi konumunu sürdürür.

Ana inançlar arasında Ik Onkar (Bir ve Tek Yaratıcı'ya inanç), Nam Japna (Tanrı'yı anma), Kirat Karni (doğru ve ahlaki yaşam), Vand Chhakna (başkalarıyla paylaşım) bulunur. Sikhler toplumsal eşitlik ve hizmeti öne çıkar; kast sistemini eleştirir. Beş K olarak bilinen semboller (Kesh, Kangha, Kara, Kachera, Kirpan) ibadet ve kimliklerini simgeler.

Gurdwaralar, ibadet için topluluk merkezleridir. Langar adı verilen ücretsiz toplu yemek ve gönüllü hizmet (seva) ile sosyal birliktelik güçlendirilir. İlke ve uygulamalar, toplumsal adalet, barış ve hizmete vurgu yapar.

Tarihsel olarak Sikhizm, on guruyu kapsar; 1699’da Guru Gobind Singh tarafından Khalsa kurulur. Khalsa, beş Ks ile belirginleşir ve guru Granth Sahib ebedi guru olarak ilan edilir. Amritsar’daki Harmandir Sahib (Altın Tapınak) gibi ibadet yerleri, dünya genelinde önemli hac merkezlerindedir.

Günümüzde Sikhizm'in dünya çapında yaklaşık 25–30 milyon takipçisi olduğu tahmin edilir. Ana merkezler Hindistan'ın Punjab'ı ile diaspora ülkelerinde (Birleşik Krallık, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya vb.) bulunur. Vaisakhi gibi festival ve topluluk etkinlikleri dinin kültürel yönünü güçlendirir.