segulómun

Segulómun (e. MRI, magnetic resonance imaging) er myndgreiningaraðferð sem byggir á sterku segulsviði, rafsegulbylgjum (RF-bylgjum) og gradientakerfi. Hún framleiðir nákvæmar tví- eða þrítvíðar myndir af mjúkum vefjum í líkamanum og notar enga geislun við myndun.

Hvernig hún virkar: Sjúklingur liggur inni í segulómnum í stöðugu segulsviði. Prótónar í líkamanum raðast eftir segulsviðinu, og RF-byggingar vekja þá til merkingar sem tölvan túlkar sem mynd. Gradientakerfi kóðar stöðu hverrar pixlu eða voxels, þannig að myndin gefur upplýsingar um staðsetningu og vefjaeiginleika. Með mismunandi myndunarsniðum (sequences) má fá mismunandi eiginleika vefja og greina tiltekin einkenni.

Notkun og notkunarsvið: MRI er mikið notuð til að skoða heila og mænu, liðamót (t.d. ökkla, hné, axlir), bak- og brjósta- og kviðarholsvefi, lifur, nýrna og æða. Hún bætir greiningu á æxlis-, bólgu- og skemmdarannsóknum, taugasjúkdómum og mörgum öðrum kvillum þar sem mjúkur vefur skiptir miklu máli. Hún veitir góða mótsögn milli vefja sem oft er erfitt að sjá með öðrum myndgreiningaraðferðum.

Öryggi og varúð: Þar sem segulsvið er notað þarf að fjarlægja málmhlutir og passa að engin tæki trufli aðferðina. Í sumum tilfellum er kontrastefni (gadolíníum) notað til að bæta myndir, en það getur valdið ofnæmisviðbrögðum eða nýrnaskemmdum hjá hæfasta einstaklingum. Sérstakar aðgerðir eru gerðar fyrir meðferð eða óþægindi vegna þrauts eða kvíða.

Sögulegt: Segulómun kom fram í lok 20. aldar og hefur síðan verið þróuð áfram með tækni 1.5 tesla og 3 tesla segulmagns, sem eru algengustu stærðirnar í dag.