meðferð

Meðferð er hugtak sem lýsir þeirri röð aðgerða sem miða að því að lækna, lina eða bæta heilsu og starfshæfni. Í kjölfar greiningar koma oft meðferðaráætlanir sem fela í sér lyfjagjöf, skurðaðgerðir, geislameðferð og aðra inngripa. Meðferð nær einnig til sálfélags- og endurhæfingarferla og til forvarna í samfélaginu.

Meðferð er fjölbreytt. Helstu víddir eru: læknisfræðileg meðferð (lyfjagjöf, skurðaðgerðir, geislameðferð); geð- og sálfélagsmeðferð (ráðgjöf, sálfræðimeðferð, atferlismeðferð); endurhæfing og þjálfun (sjúkraþjálfun, mál- og færniþjálfun); og forvarnareðli eða lífsstílsbreytingar (næring, hreyfing, bólusetningar).

Ferlið hefst oft með mati og greiningu og leiðir til valinnar meðferðar í samráði við sjúklinginn. Meðferð er framkvæmd með samþykki og fylgst er með árangri og öryggi. Gæðakerfi og vísindalegar leiðbeiningar liggja til grundvallar.

Meðferð getur farið fram í ýmsum aðstæðum, svo sem í sjúkrahúsi, heilsugæslu, heimahjúkrun eða starfsstöðvum. Hún getur verið styttri eða langs tíma og oft byggð á samvinnu milli lækna, hjúkrunarfræðinga, ráðgjafa og annarra fagstétta. Við hvern sjúkling er tekið mið af einstaklingssögu og aðstæðum.

Siðferðilegar og lagalegar hliðar hafa líka áhrif. Upplýst samþykki, virðing fyrir sjálfsákvörðunarrétti, öryggi og sanngjarnt aðgengi eru grundvallaratriði. Gæðastjórnun, gagnsæi og samræmi við reglur og leiðbeiningar stuðla að faglegri meðferð.