saprofyty

Saprofyty (saprotrofy) to organizmy, które pozyskują energię i związki węgla z martwej lub rozkładającej się materii organicznej. Nie prowadzą fotosyntezy; ich metabolizm opiera się na egzogenie enzymach wydzielanych na zewnątrz komórek, które rozkładają złożone polimery na prostsze związki, które mogą być wchłonięte. Dzięki temu uczestniczą w rozkładzie resztek roślinnych i zwierzęcych oraz w obiegu składników odżywczych w ekosystemach.

Najważniejszą grupą saprotrofów są grzyby, choć także bakterie i niektóre protisty odgrywają podobną rolę. Grzyby saprotroficzne wydzielają enzymy rozkładające celulozę, ligninę i inne związki organiczne, co umożliwia im absorbcję powstałych monomerów. Bakterie i aktynatowce także rozkładają materia organiczną, często w synergii z grzybami, i przyspieszają procesy mineralizacji w glebie i na materiale organicznym.

Szczególne środowiska saprotrofów to gleba, litery, kompost, drewno i inne materiały organiczne. Ich działalność ma istotny wpływ na cykl węgla i składników odżywczych, a także na procesy biotechnologiczne, takie jak kompostowanie i bioremediacja. W praktyce saprotroficzny rozkład umożliwia przekształcenie martwych materiałów w zasoby biologiczne oraz utrzymanie równowagi ekosystemów.