rozsda

Rozsda, w kontekście materiałów żelaznych, to potoczne określenie korozji żelaza i jego stopów spowodowanej utlenianiem w obecności wody i tlenu. W wyniku reakcji powstaje porowata, hydratowana warstwa tlenków i hydroksydów żelaza, która nie chroni podłoża i sprzyja dalszemu niszczeniu materiału. Najczęściej spotykaną formą jest hydrata Fe2O3·nH2O, a na wstępnym etapie bywa też obecny magnetyt Fe3O4.

Mechanizm rozsady to proces elektrochemiczny. Na anodzie żelazo ulega utlenianiu, oddając elektrony, podczas gdy na katodzie dochodzi do redukcji tlenu w obecności wody. Obecność elektrolitu, soli, wilgoci i wyższych temperatur przyspiesza korozję. Warunki środowiskowe, takie jak kontakt z solą drogowa w klimacie morskim, znacząco wpływają na tempo rozwoju rdzy.

Rdza stanowi problem dla konstrukcji stalowych, mostów, pojazdów i narzędzi, gdyż prowadzi do utraty wytrzymałości i estetyki powierzchni. Zapobieganie obejmuje stosowanie powłok ochronnych (farby antykorozyjne, lakierowanie), galwanizację, pasywację, inhibitory korozji oraz użycie stopów odpornych na korozję. Ochrona katodowa i prawidłowe projektowanie umożliwiające odprowadzanie wilgoci także ograniczają rozwój rdzy.

Diagnostyka i konserwacja obejmują usunięcie rdzy, przygotowanie powierzchni (szlifowanie, piaskowanie) oraz ponowne zabezpieczenie powłoką. Skuteczność zależy od stanu materiału i systematyczności działań konserwacyjnych.