rafleiðurum

Rafleiðarar eru efni eða hlutar sem hafa tiltölulega lágt viðnám og auðvelda flæði rafstraums. Þeir eru grundvallarhlutar rafrása og notaðir til að leiða rafmagn milli staða, til dæmis frá orkugjafa til tækja eða milli kerfishluta. Rafleiðarar geta verið úr mörgum efnum, en helstu flokkar eru málmar, grafít og suma hálfleiðara sem geta leitt rafmagn undir ákveðnum skilyrðum.

Helstu rafleiðarflokkar eru málmar, t.d. kopar og áli, sem hafa hátt rafleiðni og eru algengastir í vírum og tengingar. Kopar er oftast valið vegna górr leiðni, stöðugleika og auðveldrar vinnslu. Silfur á aðra leiðni en kopar, en kostnaðurinn er hár. Grafít og sumar hálfleiðarar geta einnig leitt rafmagn undir sér staðbundnum aðstæðum og eru notaðir í tilteknum raftækjum og sérstökum uppbyggingum.

Rafleiðarar koma í mörgum útfærslum: stífir vírar, þráðvírar sem veita sveigjanleika, og sumir eru berir eða með innilokun (insulated). Þversnið og lengd ákvarða getu til að bera raforku og orkuflæði, og mismunandi efni hafa mismunandi þröskuld fyrir hita og mýkli.

Viðnám rafleiðara er gefið með R = ρL/A, þar sem ρ er viðnámsþéttleiki efnisins, L er lengd hluta og A er þversnið. Ohm-lögmálið V = IR lýsir tengslum spennu, rafstraums og viðnáms. Að lokum ber að huga að öryggi og viðnámsséra: við val á rafleiðara er horft til hárrar leiðni, eiginleika hita og endingar, auk staðla og reglna.

Stöðlar og reglur: valinn rafleiðari þarf að uppfylla staðla eins og IEC eða IEEE og passa við kerfiskröfur, þvermál/viðnám og spenntu- og hitakerfi. Í dreifikerfi eru oft notuð kopar- eða álvírar með viðeigandi mm² eða AWG stærðum.