procenty

Procenty to sposób wyrażania części całości w stosunku do stu. Służą do opisywania udziału danej części w całości i są bezwymiarowe; zapisuje się je najczęściej znakiem procentowym %.

Podstawowa definicja: procent to (część / całość) × 100. Przykład: 25 z 200 daje 25/200 × 100 = 12,5%. W ten sposób można także zapisać wynik jako 0,125 w formie dziesiętnej.

W praktyce używa się także pojęć zmiana procentowa i punkty procentowe. Zmiana procentowa to stosunek zmiany do wartości wyjściowej: ((nowa − stara) / stara) × 100%. Punkty procentowe to bezwzględna różnica między dwiema wartościami procentowymi, np. z 25% na 28% to 3 punkty procentowe.

Zastosowania obejmują statystykę, finanse, badania opinii, demografię i analizy rynkowe. Procenty wyrażają udział w grupie lub porównanie wartości. Suma procentów w podziale całkowitej liczby wynosi zwykle 100%, choć po zaokrągleniach może się nieznacznie różnić.

Historia: słowo pochodzi od łacińskiego per centum, oznaczającego przez sto. Znak % pojawił się w średniowiecznej Europie i stał się powszechny w nauce i handlu jako standardowy sposób zapisu udziałów i zmian.