prawomocnie

Prawomocnie (przymiotnik prawomocny; przysłówek prawomocnie) to pojęcie z zakresu prawa, które opisuje stan decyzji, orzeczenia lub postanowienia, które stało się ostateczne i wykonalne. W praktyce chodzi o moment, w którym od wydanego rozstrzygnięcia nie przysługują już zwykłe środki odwoławcze w danym postępowaniu.

Prawomocność następuje zazwyczaj po upływie terminu na wniesienie środka odwoławczego (w polskim sądownictwie najczęściej 14 dni od ogłoszenia wyroku), chyba że strona zrzekła się prawa do odwołania lub zastosowano inne przewidziane przepisy. W tym momencie wyrok lub inne orzeczenie może być wykonywane zgodnie z jego treścią.

W praktyce uprawomocnienie oznacza możliwość rozpoczęcia egzekucji i realizacji roszczeń wynikających z orzeczenia. Jednak w niektórych sytuacjach sąd może zawiesić wykonanie lub wstrzymać uprawomocnienie na wniosek stron (na przykład w celu rozpoznania odrębnych środków ochronnych). Takie regulacje mają na celu ochronę interesów stron w toku postępowania i w sprawach dotyczących większych świadczeń.

Różnica między prawomocnością a innymi pojęciami jest istotna: prawomocny wyrok to wyrok, który stał się ostateczny i wykonalny, natomiast uprawomocnienie to procedura prowadząca do tego stanu. W praktyce terminy i zasady uprawomocnienia mogą różnić się w zależności od rodzaju postępowania.

Zobacz także: postępowanie cywilne, wykonanie orzeczeń, kasacja.