postprocesskontaminering

Postprocesskontaminering is contaminatie die optreedt nadat een productie- of verwerkingsstap is afgerond, en zich meestal manifesteert tijdens verpakking, opslag, transport of handling van het eindproduct. De contaminant kan microbiologisch van aard zijn, zoals bacteriën of schimmels, of chemisch en fysisch van samenstelling. Dit onderscheidt het van contaminatie die tijdens de kernproductie zelf ontstaat.

Postprocesskontaminering komt vooral voor in de voedselindustrie, maar ook in farmaceutische producten, cosmetica, medische apparaten en chemische productie. Bronnen zijn de omgeving (lucht, oppervlakken), personeel, gereedschap en verpakkingsmaterialen, en de verpakking zelf. Onvoldoende reiniging of onvoldoende scheiding tussen productie- en verpakkingsfaciliteiten kan postprocesskontaminering mogelijk maken.

Gevolgen omvatten kwaliteitsproblemen, veiligheidsrisico's voor consumenten of patiënten, recalls en reputatieschade, evenals extra kosten voor onderzoek, schoonmaak en herverpakking.

Preventie vereist aandacht voor de hele productieketen: hygiëne- en schoonmaakprogramma's, GMP- en HACCP-praktijken, en waar nodig aseptische verpakkingstechnieken. Een strikte scheiding tussen productie- en verpakkingsomgevingen, luchtbehandeling en filtratie spelen een rol. Regelmatige milieucontroles en monitoring van contactoppervlakken helpen bij vroege detectie van postprocesskontaminering.

Regelgeving en normen zoals ISO 22000 (voedselveiligheid), GMP-voorschriften en sectorale richtlijnen voor farmaceutische producten bieden kaders voor het voorkomen van postprocesskontaminering en voor maatregelen bij detectie.