polimerlere

Polimerler, tekrarlayan birimlerin (monomerlerin) kimyasal bağlarla uzun zincirler halinde birleşmesiyle oluşan büyük moleküllerdir. Monomerlerin sayısı ve bağlanma düzeni polimerin fiziksel ve kimyasal özelliklerini belirler. Doğal polimerler (selüloz, kazein, keratin) ile sentetik polimerler (polietilen, polistiren, naylon, PET) olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Polimerler ayrıca termoplastikler, termosetler ve elastomerler olarak sınıflandırılabilir: termoplastikler ısıtıldığında yeniden biçimlendirilir; termosetler bir kez sertleşince yeniden şekillendirilemez; elastomerler yüksek elastik davranış gösterir.

Polimerizasyon süreçleri iki ana kategoriye ayrılır: katılama (ekleme) polimerizasyonu, burada monomerler tek adımda zincir halinde büyür (ör. polietilen, polistiren); kondensasyon polimerizasyonu ise her adımda küçük bir molekülün ayrılmasıyla zincir uzatır (ör. naylonlar, PET). Polimerlerin yapısında uzun zincirler, çapraz bağlar ve kristalinlik gibi özellikler bulunabilir; moleküler ağırlık ortalaması (ve dağılımı), ısı dayanımı, darbe dayanımı ve kimyasal direnci üzerinde etkili olur.

Kullanım alanları geniştir: ambalaj malzemeleri, inşaat ve otomotiv bileşenleri, tekstil lifleri, elektronik ve medikal cihazlar. Doğal polimerler gıda ve biyolojik işlevlerde önemli rol oynar; biyobozunur polimerler (ör. PLA, PHA) çevresel sürdürülebilirlik için geliştirilir. Polimerler ayrıca geri dönüşüm ve atık yönetimi açısından güncel çevresel tartışmaların odak noktalarındandır.