leksykonem

Leksikonem to instrumentalny przypadek liczby pojedynczej rzeczownika leksykon, który w polszczyźnie oznacza zbiór haseł, słownik lub leksykon naukowy. Słowo to funkcjonuje w języku jako rzeczownik rodzaju męskiego i jest używane w języku codziennym oraz w kontekstach naukowych.

Etymologia wyrazu sięga greckiego słowa lexis, meaningzącego „słowo”, oraz sufiksu -ikon, który często tworzył nazwy zbiorów lub pojęć. Leksikon został przyswojony do polszczyzny poprzez wpływy łacińskie i inne języki europejskie; w efekcie utworzył całe community terminów występujących w naukach humanistycznych i językoznawstwie.

W odmianie przez przypadki leksykon odmieniany jest zgodnie z typowymi zasadami dla rzeczowników męskich zakończonych na -on. Przykładowe formy liczby pojedynczej to: N leksykon, G leksykonu, D leksykonowi, A leksykon, Ins leksykonem, Loc leksykonie. Instrumentalny formuje się właśnie jako leksykonem.

Zastosowanie leksykonem pojawia się przede wszystkim w funkcji narzędnika (instrumental), gdy mówimy o posługiwaniu się tym przedmiotem lub źródłem. Przykład użycia: posłużyłem się leksykonem. W innych kontekstach użycie zależy od konstrukcji zdania; narzędnik wskazuje środek lub sposób działania, podczas gdy do określania źródeł informacji częściej używa się genitive (leksykonu) lub innych przypadków zależnych od czasownika.

Zobacz także: słownik, encyklopedia, leksykologia.