katalogowaniem

Katalogowaniem nazywa się proces tworzenia i utrzymywania opisów bibliograficznych oraz metadanych zasobów bibliotecznych i innych materiałów w celu ich identyfikacji i łatwego odnalezienia w katalogach i systemach wyszukiwania. Proces ten obejmuje opisywanie cech fizycznych i bibliograficznych przedmiotów, identyfikowanie autorów i powiązanych podmiotów, a także organizowanie zasobów według klasyfikacji i tematycznej analizy.

W praktyce katalogowanie obejmuje opis bibliograficzny (opis tytułu, autora, danych wydawniczych, języka, formatu), klasyfikację według systemów takich jak Dewey Decimal Classification, Universal Decimal Classification czy inne, oraz kategoryzowanie podmiotów i tworzenie rekordów autoryzacyjnych. Tworzy się także rekordy zasobów (holding) oraz powiązania między rekordami a dostępnymi egzemplarzami.

Standaryzacja odgrywa kluczową rolę w katalogowaniu. Praktyka opiera się na zestawie norm, takich jak ISBD do prezentacji zapisu opisowego, MARC lub UNIMARC jako formatów rekordów, oraz zestawów opisowych jak RDA (Resource Description and Access) i Dublin Core w przypadku zasobów cyfrowych. W polskim środowisku bibliotecznym utrzymywana jest również autoryzacja danych podmiotów i tytułów, co zapewnia spójność wyszukiwania.

Zastosowanie obejmuje biblioteki, archiwa i muzea, a także zasoby cyfrowe. Typowe etapy to przyjęcie materiału, sporządzenie opisu zgodnie z wybraną normą, przypisanie klasyfikacji i identyfikatorów zasobu, a także utworzenie rekordów autoryzacyjnych i powiązanie rekordów z lokalizacją i dostępnością.

Katalogowanie jest fundamentem udostępniania zasobów i interoperacyjności systemów. Współczesne trendy obejmują migrację do powiązanych danych i modeli Linked Data, takich jak BIBFRAME, które wspomagają łączenie rekordów między instytucjami i zasobami cyfrowymi.