hücreliler

Hücreliler, hücrelerden oluşan canlıları tanımlayan biyolojik bir terimdir. Hücre teorisine göre yaşamın temel birimi hücredir ve tüm canlılar en az bir hücreye sahiptir. Hücreliler, acellular (hücresiz) varlıklardan ayrılır; virüsler çoğu tanımda hücreli değildir ve bağımsız olarak çoğalamazlar.

Hücreliler iki ana gruba ayrılır: prokaryotlar ve ökaryotlar. Prokaryotlar çekirdeği olmayan hücrelerdir; bakteri ve arkeler bu gruba dahildir. Ökaryotlar ise çekirdeğe ve membranla çevrili organellere sahiptir; hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve protistler bu gruba girer. Her iki grup de tek hücreli (örneğin bazı bakteriler, amipler) veya çok hücreli canlılar (örneğin insanlar, ağaçlar) olabilir.

Genetik materyalleri DNA olan hücreler, protein sentezini ribozomlar aracılığıyla gerçekleştirir ve zarla çevrili bir iç ortam, homeostazın sürdürülmesini sağlar. Prokaryotlar genellikle tek bir halka DNA içeren basit yapılı hücrelere sahipken, ökaryotlarda çekirdek ve karmaşık organeller bulunur. Üreme biçimleri türlere göre değişir: prokaryotlar genellikle bölünme yoluyla çoğalırken, ökaryotlar mitoz ve mayoz yoluyla çoğalabilir.

Hücreliler, evrimsel olarak yaşamın temelini oluşturur ve ekosistemlerde geniş bir rol oynar; besin üretimi, dekompozisyon ve enerji akışı süreçlerinde merkezi bir görev üstlenirler. Virüsler gibi acellular varlıklar ise hücreli yaşam kategorisi dışında kalır.