flavonoidy

Flavonoidy, zwane także flawonoidami, są szeroką klasą związków polifenolowych występujących w wielu częściach roślin, takich jak owoce, warzywa, zboża, rośliny strączkowe, herbata, wino oraz zioła. W diecie występują głównie jako glikozydy, choć mogą być także obecne w postaci aglikonów.

Podstawowy szkielet chemiczny flavonoidów tworzy dwuniciowy układ piętnastowęglowy, składający się z dwóch pierścieni aromatycznych (A i B) połączonych heterocyklicznym pierścieniem C. Flavonoidy dzielą się na kilka podrodzajów, w tym flawonole (np. kwercetyna, kaempferol), flawony, flawanony, izoflawony (np. daidzeina, genisteina) oraz antocyjany, a także proantocyjanidyny. Antocyjany nadają owocom i kwiatom barwy od czerwieni po fiolet, a proantocyjanidyny to ich polimery.

W roślinach flavonoidy powstają głównie w ramach drogi fenylopropanowej i pełnią funkcje takie jak pigmentacja, ochrona przed promieniowaniem UV, a także obrona przed patogenami i stresami środowiskowymi.

W żywieniu flavonoidy dostarczane są z szerokiej gamy produktów, w tym owoców, warzyw, herbaty, kakao, czerwonego wina i roślin strączkowych. W badaniach naukowych obserwuje się potencjalne działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i kardioprotekcyjne, ale wyniki kliniczne są niejednoznaczne. Przyswajalność flavonoidów różni się w zależności od związku i matrixu żywieniowego; metabolizują je wątroba i jelito, a także mikrobiota jelitowa. Suplementacja flavonoidami istnieje, lecz zaleca się ostrożność i konsultację z lekarzem, ze względu na możliwe interakcje z lekami i różne skutki dawki.