filogenetyczne

Filogenetyczne odnosi się do filogenezy, gałęzi biologii zajmującej się ewolucyjnymi zależnościami między organizmami. Filogeneza ma na celu odtworzenie historii pokrewieństwa poprzez drzewo filogenetyczne, w którym wspólny przodek łączy różne linie rozwojowe. Drzewo to odzwierciedla wspólne pochodzenie i różnicowanie cech, a także tempo ewolucji.

W praktyce filogenetyka korzysta z danych z różnych źródeł: cech morfologicznych i anatomicznych, a przede wszystkim danych molekularnych takich jak sekwencje DNA, RNA i białek. Na podstawie tych danych formułuje się hipotezy o relacjach pokrewieństwa i czasie divergencji. Analizy filogenetyczne stosują różne metody inferencji, w tym maksymalną wiarygodność, bayesowskie oraz podejścia oparte na zasadzie prostoty. Wyniki są oceniane pod kątem wiarygodności (np. bootstrap, posterior probability) i spójności z innymi informacjami.

Drzewo filogenetyczne może posłużyć do analizy pochodzenia cech, klasyfikacji organizmów i rekonstrukcji ewolucyjnej historii. Filogenetyka ma zastosowania w systematyce, paleontologii, ekologii, medycynie (np. epidemiologia i pochodzenie patogenów) oraz w badaniach nad zasięgiem gatunków.

Naukowe ograniczenia obejmują ograniczenia danych, różnice w tempo ewolucji, problem homologii, brak danych i niepewność przy ustalaniu gałęzi. Zegary molekularne próbują szacować czas rozgałęzień, ale ich wyniki zależą od modelu ewolucyjnego i kalibracji.

Termin filogenetyczny pochodzi od greckich słów phyle (plemię) i genesis (pochodzenie).