bitkilerle

Bitkilerle, Türkçe’de bitkiler kelimesinin çoğul hâli olan bitkiler ile -le yapım ekinin birleşiminden oluşan tek sözcüklü bir edat/edat-fiil yapısıdır. Bu ifade, bitkileri araç, yöntem ya da eşya olarak kullanmayı, bir eylemin bitkiler aracılığıyla gerçekleştirildiğini gösterir. Bitkilerle oluşumu, bitkilerin yanına eklenen -le ile söz diziminde enjeksiyon ya da araç anlamı sağlar; bu nedenle bitkilerle, “bitkiler kullanılarak” veya “bitkiler aracılığıyla” anlamında kullanılır.

Kullanım açısından bitkilerle, fiillerle birlikte işlev görür ve çoğunlukla eylemin nasıl yapıldığını belirtir. Örnekler: bitkilerle çalışmak (istenen eylem için bitkileri araç olarak kullanmak), bitkilerle yapılan deneyler (deney sürecinde bitkilerin kullanıldığı) ve bitkilerle yetiştirme teknikleri (bitkiler kullanılarak gerçekleştirilen yetiştirme süreçleri). Bu yapı, esnek bir anlatıma olanak tanır ve botanik, bahçecilik, tarım gibi alanlarda sıkça karşımıza çıkar.

Bir dilbilgisi notu olarak, bitkilerle birleşiminde ek uyumu vardır: -le eki, kendisinden önceki kökün son ünlüsüne uyum sağlayarak bitkilerle şeklini alır. Bu tür birleşimler Türkçe’de aracın veya araç gerecin belirtildiği bazı davranışlarda yaygındır ve cümleye net bir means veya accompaniment anlamı katar.

See also: bitki, bitkisel, tarım.