ablacje

Ablacja (łac. ablatio; w języku polskim termin używany w kilku dziedzinach nauki i medycyny) oznacza usunięcie, zniszczenie lub utratę materiału w wyniku działania energii, chemicznej reakcji lub mechanicznego oddziaływania. Pojęcie obejmuje różne procesy, od interakcji światła z tkanką po erozję lodu, a także metody inżynieryjne usuwające materiał.

Medycyna: Ablacja medyczna to zabieg polegający na usunięciu lub zniszczeniu wybranych tkanek celem leczenia schorzeń. Najczęściej stosowane metody to ablacja radiofrekwencyjna, krioablacja, ablacja laserowa i ultradźwiękowa. Wykonywana zwykle przez cewnik do serca (kardiologia) lub przez nakłucia skóry. Wskazania obejmują migotanie przedsionków, tachykardię, niektóre guzy. Zalety to ukierunkowane zniszczenie zmienionych tkanek i łagodzenie objawów; ryzyko obejmuje uszkodzenia sąsiednich struktur, krwawienie, infekcje oraz potrzebę ponownego zabiegu.

W glacjologii ablacja lodowcowa to strata masy lodowej wynikająca z topnienia, sublimacji lub utraty lodu w wyniku odryw lodu od krawędzi lodowca (calving). Współistnieje z akumulacją; procesy te zależą od warunków klimatycznych i geograficznych. Pomaga w ocenie zmian klimatu i retencji lodowców.

W inżynierii materiałowej ablacja oznacza usuwanie materiału z powierzchni lub wewnątrz próbki za pomocą energii mechanicznej, cieplnej lub chemicznej. Przykłady: ablacja laserowa, ablacja plazmowa – stosowana w etchingu i depozycji cienkowarstwowych powłok, analizie chemicznej (LA-ICP-MS). Zalety to precyzyjna kontrola materiałów i minimalna szkodliwość termiczna; wyzwania obejmują zniekształcenie próbki, zanieczyszczenie i koszty sprzętu.