Sec61kanaal

Sec61kanaal, in het Engels Sec61 translocon, is een eiwitgeleidkanaal ingebed in de membraan van het endoplasmatisch reticulum (ER) bij eukaryote cellen. Het dient als conduit voor polypeptideketens die naar de ER bestemd zijn, zodat deze eiwitten hun weg vinden naar het ER-lumen of worden geïntegreerd als membraaneiwitten in de ER-membraan.

Structuur en samenstelling: In eukaryoten bestaat de kanaal uit een heterotrimeer van Sec61α (Sec61A), Sec61β (Sec61B) en Sec61γ (Sec61G). De centrale porie wordt afgesloten door een plug-dome in Sec61α en beschikt over een laterale poort die hydrophobe transmembranelektroden toelaat om vanuit het kanaal in de membraan te ontsnappen.

Functie en mechanisme: De meeste translocatie is co-translational. Het ribosoom koppelt aan het Sec61 complex en de opbouwende polypeptide wordt door het kanaal getrokken terwijl het eiwit wordt gesynthetiseerd. Signaalpeptiden die door SRP en SRP-receptor worden herkend leiden het ribosoom naar de translocon. Sec61 kan ook post-translational translocation faciliteren, waarbij aanvullende factoren zoals Sec62/Sec63 in sommige organismen betrokken zijn.

Vergelijking: Sec61 is de eukaryotische tegenhanger van het prokaryotische SecYEG translocon; beide complexes delen een vergelijkbaar mechanisme voor polypeptidebeweging.

Belang en onderzoek: Een defect of verstoring van Sec61-functie kan de eiwitimport in het ER verstoren en leiden tot ER-stress en bredere cellulaire disfunctie. Het translocon is een onderzoeks- en farmacologisch doelwit en wordt bestudeerd in verband met toxines en ziekteprocessen.