Plagët

Plagët (pl. plagët; singular plagë) janë dëmtime të indeve të trupit, shpesh me një hapje të lëkurës. Ato mund të shkaktohen nga trauma mekanike, djegie, substanca kimike, rrezatim ose dëmtime të tjera. Plagët mund të jenë të hapura—prerje, gërvishtje, pickime, avullacione—ose të mbyllura—kontuzione ose dëmtime të thellësive pa dalje të sipërfaqes së lëkurës. Ato mund të jenë akute (shërohen brenda javësh) ose kronike (mbeten për më tepër).

Shërimi i plagëve ndjek katër faza: hemostaza, inflamacion, proliferim dhe remodelim. Shërimi i mirë varet nga qarkullimi i mirë i gjakut, ushqimi adekuat, higjiena dhe kontrolli i infeksionit; faktorët që mund ta ngadalësojnë janë diabeti, mosha, sëmundjet vaskulare, duhani dhe infeksionet.

Trajtimi zakonor përfshin pastrimin dhe mbrojtjen e plagës, heqjen e indeve të ngjitura (debridim) kur është e nevojshme, mbulimin me fashë të pastër dhe menaxhimin e dhimbjes. Infeksionet mund të trajtohen me antibiotikë; plagët e thella ose të kontaminuara mund të kërkojnë ndërhyrje kirurgjike. Tetanozi duhet të vlerësohet sipas vaksinimit.

Parandalimi dhe kujdesi: përfshin mbrojtje personale, trajtimin e duhur të plagëve dhe vlerësimin mjekësor për plagë të thella, të kontaminuara ose në nyje, fytyrë ose duar.