qarkullimi

Qarkullimi është një term që nënkupton procesin e lëvizjes së një substance ose të një sistemi të tërë përmes një rrjeti ose një rrjedhe. Në përdorim të përditshëm, ai përdoret për të përshkruar qarkullimin e gjakut, qarkullimin e parave, si dhe lëvizjen e njerëzve dhe mallrave. Si koncept i përgjithshëm, qarkullimi përfshin shpërndarjen, rikonfigurimin dhe rinovimin e resurseve brenda një sistemi.

Qarkullimi i gjakut është proces biologjik që mirëpret furnizimin e oksigjent dhe substancave të tjera në të gjitha indet të trupit dhe bëhet nga zemra, enët e gjakut dhe gjaku. Ai përfshin dy cikle kryesore: qarkullimi pulmonar, që çon gjakun e varfër me oksigjent nga zemra në mushkëri për oksigjimin, dhe qarkullimi sistemik, që shpërndan gjakun e oksigjuar të preferuar drejt trupit dhe e rikthen atë tek zemra për të rifilluar ciklin. Zemra vepron si një pompë dhe enët e gjakut (arteriet, varjet dhe kapilaret) krijojnë rrugët që lehtësojnë transferimin e gjakut dhe shkëmbimin e oksigjit dhe dioksidit të karbonit.

Qarkullimi i parave, ose qarkullimi ekonomik, përfshin lëvizjen e parave brenda një ekonomie në secilën transaksion. Shkalla e qarkullimit të parave (velocity of money) tregon sa shpejt paratë përdoren për blerje dhe pagesa, dhe ka ndikim në likuiditet dhe inflacion. Politikat monetare dhe sjellja e konsumatorëve dhe biznesit ndikon në ritanën ose ngadalësimin e këtij procesi.

Në inxhinierinë e trafikut dhe planifikimin urban, qarkullimi i njerëzve dhe makinave i referohet mënyrës sesi lëvizin autos, autobusa, biçikleta dhe këmbësorët në rrugë. Menaxhimi i qarkullimit përfshin sinjalizimin, kapacitetin rrugor dhe projektimin e izhad logjik për të parandaluar ngarkimin dhe për të siguruar siguri dhe efikasitet në transport.

Etimologjikisht, qarkullimi i përket foljes qarkull- që nënkupton lëvizjen në një rreth, ndërsa -imi i krijon një emër abstrakt për procesin. Qarkullimi është një koncept përdorues në shumë fusha dhe shpërfaq një ide të rrjedhës së vazhdueshme të burimeve në një sistem.