Perceptueshëm

Perceptueshëm është një mbiemër në shqip që përshkruan diçka që mund të perceptohet nga shqisat e njeriut ose nga instrumente shkencore. Gjërat perceptueshme janë ato që mund të identifikohen, regjistrohen ose të konsiderohen të pranueshme përmes të njëjtave mekanizma ndijimi si shikimi, dëgjimi, nuhatja, shija ose prekja. Në fusha si psikologjia, fiziologjia dhe filozofia e perceptimit, termi përdoret për të përshkruar kufijt perceptivë — nivelet minimale të stimulit që një individ mund të njohë ose të konfirmojë si të pranishme.

Etimologjia e fjalës së shqipes është e lidhur me rrënjën përceptive dhe me konceptin latin perceptibilis, i cili i referohet aftësisë për t’u perceptuar. Në shqip, forma kryesore është perceptueshëm për gjininë mashkullore njëjës, me format për femër dhe numër që përshtaten me mënyrën e ndajshmimit të emrit të ndjekur.

Përdorimi shkencor dhe kulturor i termit fokusohet në kufijt perceptiv: se çfarë mund të vihet re nga një shqisë normale ose nga vegla matëse. Për shembull, një tingull i hollë ose një ndryshim i ngjyrës mund të jetë perceptueshëm vetëm në kushte specifike të intensitetit ose të dritës. Në jetë të përditshme, diçka perceptueshëm vërehet kur ato ndryshojnë nga kushte të pranishme ose kur vërehet me vëmendje të shtuar.

Ndër termat e afërta ndodhen perceptim (emër) dhe kufijt perceptiv (i referohet kufijve të perceptimit). Përdorimi i fjalës varet nga konteksti dhe gjinia e emrit që ajo shoqëron.