Metadane

Metadane to dane o danych, opisujące cechy i właściwości zasobów informacyjnych. Zawierają informacje, które pomagają w ich identyfikowaniu, wyszukiwaniu, ocenie, zarządzaniu i utrzymaniu. Metadane dzielą się na różne rodzaje, m.in. metadane opisowe, strukturalne i administracyjne, a także metadane techniczne, które dotyczą samej formy pliku i jego właściwości technicznych. Mogą być osadzone w plikach lub przechowywane w zewnętrznych katalogach, a ich standardy zapewniają interoperacyjność między systemami.

Metadane opisowe obejmują takie informacje jak tytuł, autor, temat i opis zasobu; metadane strukturalne opisują organizację i zależności między elementami (np. rozdziały, strony, komponenty wielomedialne); metadane administracyjne dotyczą praw autorskich, daty utworzenia, źródła, przebiegu konserwacji oraz wpisów inwentarzowych; metadane techniczne zawierają format pliku, rozmiar, wersję oprogramowania i sumy kontrolne.

W praktyce stosuje się standardy metadanych, takie jak Dublin Core, METS, PREMIS, które umożliwiają wymianę podobnych informacji między systemami, repozytoriami i bibliotekami. Przykłady zastosowań obejmują metadane zdjęć (EXIF), dokumentów w katalogach bibliotecznych, danych GIS i zasobów multimedialnych.

Jakość i spójność metadanych zależą od źródeł i procesów ich tworzenia. Brakujące lub nieaktualne metadane utrudniają wyszukiwanie i ochronę zasobów. Odpowiedzialne zarządzanie metadatem obejmuje polityki, walidację oraz utrzymanie wersji. Metadane są kluczowe dla efektywnego organizowania, indeksowania i długotrwałej ochrony zasobów cyfrowych.