Legislacja

Legislacja to proces tworzenia i wprowadzania przepisów prawnych, które kształtują organizację państwa, prawa i obowiązki obywateli. W najogólniejszym sensie obejmuje przygotowanie projektów aktów normatywnych, ich uchwalenie, podpisanie przez uprawnione organy, publikację i wejście w życie. W państwach o systemie demokratycznym legislacja powstaje zwykle w wyniku pracy organów ustawodawczych i władz wykonawczych, a także w drodze aktów wykonawczych wydawanych na podstawie upoważnienia ustawowego.

Proces legislacyjny zwykle składa się z inicjatywy ustawodawczej, prac w komisjach, konsultacji społecznych i oceny skutków regulacji, rozpatrywania poprawek, uchwalenia projektu, ewentualnego podpisu przez prezydenta, publikacji w odpowiednim dzienniku i wejścia w życie po określonym vacatio legis. W praktyce etapy i ich kolejność mogą się różnić w zależności od konstytucji i systemu politycznego.

Rodzaje i źródła legislacji obejmują przede wszystkim ustawy, rozporządzenia wydane na podstawie upoważnienia ustawowego oraz akty prawa miejscowego. Źródła prawa to także konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe i prawo Unii Europejskiej, które w państwach członkowskich wpływają na kształt krajowych przepisów.

Rola instytucji, mechanizmy kontroli i zasady dobrej legislacji to dbałość o jasność, przewidywalność i zgodność z konstytucją, a także dostępność dla obywateli i uwzględnienie skutków społeczno-gospodarczych.