wspóczesne

Współczesne (poprawnie napisane wspólczesne w wielu tekstach potocznych, ale właściwa forma to wspólczesne lub współczesne? Precyzyjnie: współczesne) to polskie przymiotnikowe określenie oznaczające „contemporary” lub „present-day”. Służy do opisywania rzeczy, zjawisk i procesów należących do bieżącego okresu lub współistniejących z czasem mówcy. W codziennej mowie oraz w naukach humanistycznych i społecznych używa się zwrotów takich jak sztuka współczesna, architektura współczesna, literatura współczesna.

Etymologia terminu wskazuje na połączenie przedrostka współ‑ i korzenia związanego z czasem. Przedrostek współ‑ sugeruje wspólne, równoczesne lub współistniejące, a część „czesny” pochodzi od czas‑ (czas) i wiąże się z pojęciem aktualności. Forma współczesny pojawiła się w polszczyźnie w okresie nowożytnym i utrwaliła w drugiej połowie XIX wieku; od XX wieku stała się powszechnym sposobem określania bieżącego okresu w literaturze, sztuce, nauce i mediach.

W praktyce kulturowej i naukowej pojęcie „epoka współczesna” odnosi się do okresu po II wojnie światowej, często do dziś. Granice czasowe różnią się w zależności od dyscypliny, kraju i kontekstu badawczego; w historio­ografii polskiej bywają rozdziały obejmujące lata 1945–1989, a także lata po 1989 roku. Współczesne rozumienie obejmuje szybkie przemiany technologiczne, gospodarcze i społeczne, które kształtują obecne realia i prognozy na przyszłość.

Współczesność znajduje także odzwierciedlenie w mediach, edukacji i debatach publicznych, gdzie nacisk kładzie się na współczesne problemy, takie jak digitalizacja, globalizacja i zmiany społeczne.