uçak

Uçak, havada hareket etmek üzere tasarlanmış motorlu bir hava aracıdır. Uçaklar sivil ve askerî amaçlarla kullanılır; yolcu uçakları, kargo uçakları, eğitim ve keşif uçakları bunların başlıcalarıdır. Gövde, kanatlar, kuyruk düzeneği, motorlar ve iniş takımından oluşur. Kanatlar kaldırma kuvveti üretir; aerodinamik kuvvetler ağırlık ve sürükleme ile birlikte uçağın uçuşunu belirler. İtiş gücü ise motorlardan gelir. Uçaklar genellikle tek motorlu veya çok motorlu olabilir ve çeşitli konfigürasyonlarda kanat tipleriyle donatılabilir.

Tarihsel olarak ilk kontrollü motorlu uçuş 1903 yılında Wright kardeşler tarafından gerçekleştirildi ve modern uçak tasarımının temelini oluşturdu. II. Dünya Savaşı sonrası metal gövdeler, turboprop ve jet motorların kullanımıyla uçuş performansı önemli ölçüde yükseldi. 1950’ler ve 1960’lar jet çağına geçişi hızlandırdı; ticari jetler yolcu taşımacılığını küresel ölçekte büyüttü. Günümüzde hafif kompozitler, gelişmiş avionikler ve verimli turbofan motorlar, çağdaş ticari uçakların temel unsurlarıdır.

Güvenlik ve regülasyon açısından uçuşlar uluslararası ve ulusal otoriteler tarafından denetlenir. ICAO, IATA ve bölgesel ajanslar (FAA, EASA gibi) hava güvenliği standardını belirler, uçuşa uygunluk sertifikasyonunu ve operasyonel gereklilikleri denetler.

Güncel gelişmeler, daha verimli motorlar, hafif malzemeler ve elektrikli/hibrit itiş çözümleriyle sürdürülebilir uçuşlar üzerine odaklanmaktadır. Uçaklar yolcu ve kargo taşımacılığının temel araçları olarak küresel taşıma ağlarının merkezinde yer alır.