türevlenerek

Türevlenerek, Türkçe matematik ve bilim metinlerinde kullanılan bir zarf-fiil biçimidir. Bir işlemin veya sonucun türev alınması yoluyla elde edildiğini veya bu yöntemle incelendiğini belirtmek için kullanılır. Günlük olarak, türevlenerek yapılan adımlar, ispatlarda, türevlenme süreçlerinde ve problem çözümünde sıklıkla işaret edilir.

Kelime kökeni olarak türev kelimesiyle türevlenmek fiilinin birleşiminden oluşur. -len ekiyle oluşan fiile -erek yönelim eki eklenerek türevlenerek adverbial formu türetilir ve “türeklenerek yapılır” anlamında “by differentiating” olarak çevirilir. Bu yapı, yazıda yöntemi vurgulamak amacıyla “türevlenerek” ifadesini tercih eden formal Türkçe tekniğinde yaygındır. Benzer anlamda “türev alarak” gibi ifadeler de görülse de, resmi ve anlatım gücü yüksek metinlerde “türevlenerek” kullanımı daha yaygındır.

Kullanım örnekleri şu şekilde olabilir: Bu fonksiyon türevlenerek incelendi. Elde edilen ifade, x’e göre türevlenerek elde edilen sonuçtan türetildi. Türevlenerek bulunan eşitlikler, fonksiyonun davranışını analiz etmek için kullanılır. Bu bağlamda, okuyucuya hangi işlemin yöntemiyle ilerlediği net biçimde iletilir.

İlgili kavramlar arasında türev, türev almak, diferansiyel hesap ve analiz yer alır. Türevlenerek ifadesi, özellikle ispat ve hesaplamalarda yöntemin açıkça belirtildiği bağlarda tutarlılığı artırır; ancak türevlerin mevcut olduğu ve türevlenmenin anlamlı olduğu durumlarda kullanılmalıdır.