teorileri

Teoriler (teorilerin çoğulu teorileri), bir doğal dünyayı açıklama ve öngörüde bulunma amacı güden, kanıtlarla desteklenen düşünce kümelerini ifade eder. Bilimsel bağlamda teori, yalnızca bir varsayım değildir; geniş kapsamlı bir çerçevede, çok sayıda olay ve gözlemle uyumlu olan, kendi iç tutarlılığını koruyan ve gelecekte yapılacak deneylerle de sınanabilir bir açıklama sistemidir. Teoriler, olayları açıklamanın yanı sıra yeni öngörüler üretir ve bu öngörüler arasındaki tutarlılığı test etmek için deneylere başvurur.

Bir teori, yeni verilerle zorlandığında değişebilir veya yerini daha kapsayıcı bir çerçeveye bırakabilir. Bilimsel sürecin özünde yanlışlanabilirlik ve yeniden değerlendirme yatar. Ayrıca bilimsel terimlerde teori ile hipotez arasındaki ayrım, günlük dilde sıkça karıştırılır: hipotez, henüz test edilmemiş bir önerme iken teori, kanıtlarla güçlendirilmiş ve tekrarlanabilir sonuçlar sunmuş bir çerçevedir.

Görünüşte geniş bir uygulama alanına sahip olan teoriler, farklı disiplinlerde çeşitlilik gösterir. Örneklere biyolojide evrim kuramı, fiziksel dünyayı açıklayan genel görelilik kuramı ve kuantum mekaniğiyle ilgili kuramsal çerçeveler dahil edilebilir. Sosyal bilimlerde de toplumsal ve yapısal kuramlar, birey ile toplum arasındaki ilişkileri açıklamaya çalışır.

Teoriler, bilimsel bilginin yapı taşlarıdır. Eğitim, politika ve teknoloji gibi karar süreçlerinde referans alınabilirler; ancak kanıt ışığında gözden geçirilebilir ve gerektiğinde güncellenebilirler.