saktësisë

Saktësia është cilësia që karakterizon afërsinë midis një rezultati të matur ose të dhënë dhe vlerës së vërtetë ose një reference të pranuar. Ajo tregon sa i saktë është një matje apo një deklarim. Në metrologji dhe shkencë, saktësia shpesh vlerësohet me gabimin e saktësisë, i cili mund të jetë sistematik (ndaj një vlerë të caktuar në mënyrë të vazhdueshme) ose rastësor (variacionet e pashpjeguara në secilin matje).

Në të kuptuarin teknik, saktësia dallon nga preciziteti. Saktësia i referohet afërsisë me vlerën e vërtetë; preciziteti i referohet ngjashmërisë ndërmjet një seri matjesh të pashoqe me njëra-tjetrën, pavarësisht nëse ato janë të sakta për vlerën e vërtetë. Një instrument mund të jetë i ngushtë në precizitet por i gabuar në saktësi, ose anasjelltas. Për të ilustruar, gabimi përqindësikuar mund të jepet si (|M - T| / |T|) × 100%, ku M është vlera e matur dhe T vlera e vërtetë.

Përmirësimi i saktësisë kërkon calibrim të rregullt të instrumenteve, përdorim të standardeve referuese, kontroll të kushteve të matjes dhe një metodologji të dokumentuar. Verifikimet e pavarura, menaxhimi i kalibrimeve dhe ricaktimi i procedurave ndihmojnë në reduktimin e gabimeve sistematike dhe në rritjen e besueshmërisë së të dhënave.

Zbatimet e saktësisë përfshijnë shkencën dhe inxhinierinë, industrinë, laboratorët dhe analizat e të dhënave për cilësi më të lartë, sigurim të produkteve dhe konkluzione të qëndrueshme nga eksperimente dhe matje. Në kontekstet ku vlera e vërtetë nuk është e njohur, saktësia vlerësohet relative me referenca të disponueshme dhe me standarde të miratuara.