przykanalików

Przykanalik to krótki, wąski przewód odprowadzający wydzielinę z drobnych jednostek gruczołowych do większych kanałów lub bezpośrednio do światła narządu. Słowo pochodzi od przedrostka przy- i kanalik, co sugeruje funkcję łącznikową między drobną jednostką wydzielniczą a układem przewodowym. W nomenklaturze medycznej termin ten jest używany do opisania drobnych przewodów, które gromadzą lub prowadzą wydzielinę na wczesnym etapie jej transportu.

W anatomicznym opisie przykanaliki występują w różnych narządach i mogą mieć różny charakter histologiczny. Często są otoczone tkanką łączną i wyściełane skąploną lub prostą błoną nabłonkową, której typ zależy od lokalizacji i funkcji przewodu. W praktyce najczęściej spotykaną referencją jest pojęcie przykanalików żółciowych w wątrobie, czyli struktur łączących wydzielanie hepatocytów z większymi przewodami żółciowymi, które ostatecznie prowadzą żółć do pęcherzyka żółciowego i przewodu wątrobowego.

Funkcją przykanalików jest stabilny transport wydzieliny z jednostek wydzielniczych do układu przewodowego, zapewniający kontrolę nad dopływem i potocznie nazywany jako etap pośredni w sekrecji. W opisie patologii mogą one ulegać zatykaniu lub zwężeniom, co prowadzi do zaburzeń odpływu w zależności od narządu i kontekstu chorobowego.

Nomenklatura: w niektórych tekstach używa się również terminu "kanalik" jako synonimu lub bliższego odpowiednika, ale "przykanalik" podkreśla rolę przewodu łączącego jednostkę wydzielniczą z systemem przewodowym. See also: przewody żółciowe, kanalik żółciowy.