preimplantasyon

Preimplantasyon, fertilizasyondan itibaren rahim duvarına implantasyonun gerçekleşmesine kadar olan gelişim dönemine verilen addır. İnsanlarda bu süreç genellikle beş ila altı gün sürer ve zigot ile erken embriyo gelişimini kapsar.

Bu dönemde hücreler hızlı bölünmeler yaşar: zigot iki hücreli, sonra dört, sekiz hücreli aşamalara geçer. Hücreler çoğaldıkça morula adı verilen yapı oluşur; morula iç hücre kitlesi ve trofoblast adı verilen dış tabaka ile ayrışır. Blastosist oluşumunda iç hücre kitlesi blastosisti oluştururken trofoblast ise plasenta ile yardımcı destek dokularını geliştirecek yapıyı oluşturur; blastosist, gelişimini sürdürmek için zona pellucida'dan çıkıp rahime uyum sağlayacak hale gelir (hatching).

İmplantasyon, blastosistin uygun endometriyal bağlamda rahim duvarına tutunmasıdır. Endometrial değişiklikler ve progesteron etkisi bu süreçte kritik rol oynar; implantasyon genellikle fertilizasyon sonrası gün 6 ile 10 arasında gerçekleşir ve rahimde gebelik başlar.

Klinik bağlam: yardımcı üreme teknolojilerinde (IVF ve benzeri) embriyolar laboratuvar ortamında kültür edilerek çoğu zaman blastosist aşamasına kadar büyütülür ve uygun olduğunda transfer edilir. Preimplantasyon genetik tarama (PGT) gibi teknikler, embriyo kromozomları veya belirli genetik hastalıklar için tarama yapabilir.

İmplantasyonu etkileyen faktörler arasında embriyo kalitesi, kültür koşulları, hormonal uyaranlar ve anne yaşları bulunur. Preimplantasyon süreçleri ve tarama uygulamalarının güvenliğine ilişkin etik ve yasal konular ülkeden ülkeye değişir.