oddzialywanie

Oddziaływanie, zapisywane czasem bez znaków diakrytycznych jako oddzialywanie, to pojęcie używane w naukach ścisłych i humanistycznych, oznaczające wpływ, efekt lub interakcję między dwoma lub większą liczbą układów. Pochodzi od czasownika oddziałać, czyli działać na coś lub na kogoś. W ujęciu ogólnym oddziaływanie opisuje proces, w którym jeden system powoduje zmianę stanu innego systemu.

W naukach przyrodniczych oddziaływanie odnosi się do sił i pól, które łączą cząstki i ciała. W fizyce wyróżnia się cztery podstawowe oddziaływania: grawitacyjne, elektromagnetyczne, silne i słabe. Te oddziaływania kształtują ruch, stabilność i reakcje materiałów oraz struktur na różnych skalach, od cząsteczek po kosmos. W chemii i biofizyce oddziaływania międzycząsteczkowe decydują o właściwościach substancji, stanach atomowych, reakcjach chemicznych i procesach biologicznych. W modelowaniu często używa się pojęć pól, sił i energii związanych z oddziaływaniem między cząstkami lub obiektami, uwzględniając zakres, siłę i zależności od odległości.

W naukach społecznych i humanistycznych oddziaływanie odnosi się do wpływu jednego czynnika na inny, na przykład mediów na opinię publiczną, politykę, zachowania jednostek i grup. Może być bezpośrednie lub pośrednie, krótkotrwałe lub długotrwałe, a jego opis i pomiar często łączą metody jakościowe i ilościowe. W tym sensie oddziaływanie jest kluczowym pojęciem analitycznym dla zrozumienia dynamiki systemów.