Home

neokolonializmu

Neokolonializm to pojęcie opisujące utrwalanie zależności ekonomicznej i politycznej między państwami dawnych kolonii a krajami rozwiniętymi w warunkach formalnej niepodległości. Termin ten sformułował i upowszechnił Kwame Nkrumah w eseju z 1965 roku Neocolonialism, the Last Stage of Imperialism, aby wskazać, że dominacja może przebiegać bez bezpośredniej okupacji terytorialnej.

Kluczowe mechanizmy obejmują zależność ekonomiczną wynikającą z eksportu surowców i zadłużenia, wpływ międzynarodowych instytucji finansowych (IMF,

Historia i zastosowanie koncepcji obejmuje analizę okresu dekolonizacji i zimnej wojny, a także współczesnych zjawisk globalizacyjnych,

Krytyka koncepcji zwraca uwagę na jej ograniczenia i różnorodność kontekstów; niektórzy uczeni kwestionują uniwersalność terminu, sugerując

World
Bank)
i
ich
programów
dostosowawczych,
a
także
działalność
międzynarodowych
korporacji,
które
kształtują
warunki
inwestycji
i
politykę
gospodarczą.
Inne
czynniki
to
zależność
technologiczna
i
kulturowa,
w
tym
wpływ
mediów,
edukacji
i
wartości
zachodnich.
gdzie
państwa
pozostają
pod
wpływem
zewnętrznej
presji
przy
utrzymaniu
formalnej
niepodległości.
Przykłady
obejmują
warunki
kredytowe
i
umowy
wydobywcze,
które
mogą
ograniczać
autonomię
polityczną
i
gospodarczą,
choć
interpretacja
zjawiska
bywa
przedmiotem
debaty
naukowej.
złożoność
procesów
rozwojowych.
Mimo
to
neokolonializm
pozostaje
użytecznym
narzędziem
analizy
zależności
w
epoce
postkolonialnej
i
globalnego
systemu
gospodarczego.