ndërvarësi

Ndërvarësia është gjendja kur një sistem ose një pjesë e tij është i varur nga pjesë të tjera për funksionimin, mbijetesën ose zhvillimin e tij. Ajo shfaqet kur veçoritë, proceset dhe aktorët e një njësie mbështeten nga njëri-tjetri për arritjen e qëllimeve të përbashkëta.

Në ekologji, ndërvarësia përshkruan lidhjet mes organizmave dhe mjedise, ku këto organizma varen nga njëri-tjetri për ushqim, polinizim, mbrojtje dhe habitat. Në ekonomi dhe shoqëri, zinxhirët e furnizimit, rrjetet sociale dhe institucionet publike tregojnë ndërvarësi të thella mes individëve, komuniteteve dhe shteteve.

Ndërvarësia globale përfshin lidhje ekonomike, ngjarje të klimës dhe migrime, ku veprimet e një vendi mund të ndikojnë në të tjerët përmes tregjeve, mjedisit dhe sfidave të përbashkëta. Ajo sqaron arsyet për bashkëpunimin ndërkombëtar dhe nismat për zhvillim të qëndrueshëm, si dhe ndikimin e ndryshimeve në një pjese të sistemit mbi të gjithë atë.

Ndërriqimi i një qasjeje që merr parasysh ndërvarësinë nxit bashkëpunimin, planifikimin e qëndrueshëm dhe menaxhimin e rreziqeve të sistemit. Megjithatë, mund të kthehet edhe në një ftohje të varësive të dështimit nga një anëtar ose nga ngjarje globale, duke rritur ndjeshmërinë e zinxhirëve dhe rezistencën.

Etimologjia: fjala vjen nga ndër- (midis, mes) dhe varësi (dependence); kjo përmbledhje tregon lidhjen ndërmjet pjesëve të një tërësie.