mikroskopijne

Mikroskopijne odnosi się do obiektów, procesów lub zjawisk o rozmiarach niewidocznych gołym okiem i wymagających obserwacji za pomocą mikroskopu lub innego narzędzia optycznego lub nano‑ skanowego. Zwykle dotyczy skali od około 100 mikrometrów w dół, a w praktyce często do nanometra, w zależności od zastosowanej techniki i warunków obserwacyjnych.

Do najczęściej badanych mikroskopijnych obiektów należą bakterie i inne mikroorganizmy, komórki i organelle, cząsteczki biomolekularne, nanomateriały oraz struktury materiałowe o wymiarach rzędu mikrometrów i poniżej. Wielkości te obejmują zakres od kilku mikrometrów po nanometryczne detale, a nawet atomy w przypadku zaawansowanych metod.

Obserwacja mikroskopijnych obiektów odbywa się przy użyciu różnych technik. Mikroskopy optyczne, takie jak mikroskop świetlny (bright-field, fazowo-kontrastowy, fluorescencyjny), umożliwiają pracę nad komórkami i strukturalnymi elementami na mikromiarowym poziomie. Aby badać bardzo małe obiekty, stosuje się mikroskopy elektronowe — skaningowy SEM i transmisyjny TEM — które oferują znacznie wyższą rozdzielczość. Dodatkowo wykorzystywane są mikroskopy skaningowe AFM i STM do uzyskiwania topografii powierzchni i właściwości na poziomie atomowym.

Znaczenie mikroskopii jest szerokie: umożliwia identyfikację mikroorganizmów, analizę morfologii komórek, badanie nanostruktur i materiałów, a także rozwój nauk biomedycznych i inżynierii materiałowej. Etymologicznie termin pochodzi od greckich słów mikros (mały) i skopos (cel, obserwacja).