meningiit

Meningiit, beyin ve omurilik zarlarını çevreleyen meninges adlı zarların iltihaplanmasıdır. En sık nedenler bakteriyel ve viral enfeksiyonlar olup, ayrıca fungal enfeksiyonlar, parazitler veya bazı non-inflamatuar durumlar da görülebilir. Bakteriyel meningit acil tıbbi durumdur ve erken tedavi kritik öneme sahiptir.

Belirtiler genelde hızlı başlar: yüksek ateş, baş ağrısı, ense sertliği ve fotofobi; bazen bilinç değişiklikleri, kusma veya uyuşukluk görülebilir. Bebeklerde huysuzluk, uykuya eğilme, beslenme güçlüğü ve sert fontanel olabilir. Şüpheli olgularda acil değerlendirme gerekir.

Tanı için klinik şüpheye ek olarak beyin omurilik sıvısı (BOS) analizi yapılır. Lomber ponksiyon ile CSF incelenir; bakteriyel meningitte CSF’de genelde yüksek nötrofil sayısı, düşük glukoz ve yüksek protein bulunur; viral meningitte ise genellikle lenfositler artar ve glukoz çoğu zaman normaldir. Teşhis için kültürler, PCR testleri ve kan biyokimyasal göstergeler de kullanılır ve görüntüleme yardımcı olabilir.

Tedavi hastalığın etkenine bağlıdır. Bakteriyel meningitte acil olarak intravenöz geniş spektrumlu antibiyotikler başlanır ve kültür sonuçlarına göre daraltılır; bazı durumlarda deksametazon gibi kortikosteroidler eklenebilir. Viral meningitte çoğunlukla destekleyici bakım gerekir; herpes simpleks virüs enfeksiyonunda antiviral tedavi uygulanabilir. Fungal meningitte antifungal tedavi kullanılır.

Önleme için aşılar (meningokokal, pnömock, Hib) ve uygun hijyen önlemleri etkilidir. Bulaştırıcı temas olanlarda profilaksi ve temas taraması gerekebilir. Prognoz etkenlere bağlıdır; erken tedaviyle çoğu kişi iyileşir, ancak kalıcı nörolojik hasar, işitme kaybı veya nadiren ölüm görülebilir.