imiesawów

Imiesłowy, zwane również imiesłowami czasownikowymi, to formy werbalne w języku polskim, które pełnią funkcje przymiotnika lub przysłówka, ale pozostają niezależnymi formami czasownika. W polszczyźnie wyróżnia się dwa główne rodzaje imiesłow: przymiotnikowe i przysłówkowe.

Imiesłowy przymiotnikowe dzielą się na współczesne (teraźniejszości) i przeszłe. Współczesne tworzy się od tematu czasownika z końcówkami -ący, -ąca, -ące, np. idący, czytający. Funkcjonują jak przymiotniki i zgadzają się z rzeczownikiem w rodzaju, liczbie i przypadku, np. chłopiec idący do szkoły. Przeszłe imiesłowy przymiotnikowe mają postać typu zrobiony, napisany, przeczytany i również zgadzają się z rzeczownikiem, np. list napisany przez nauczyciela.

Imiesłowy przysłówkowe, zwane również imiesłowami przysłówkowymi, pełnią funkcję okolicznikową. Mogą wyrażać sposób, czas lub następstwo. Występują w dwóch zasadniczych formach: współczesne zakończone na -ąc (idąc, czytając) oraz przeszłe zakończone na -wszy/-łszy (zrobiwszy, przebywszy). Nie odmieniają się jak przymiotniki i łączą się z orzeczeniem w zdaniu, np. Idąc do domu, myślałem o pracy; Zrobiwszy zadanie, odszedł.

Imiesłowy mogą budować krótkie, zwięzłe konstrukcje i często pełnią funkcję łączników między klauzulami. W praktyce należy dbać o poprawne dopasowanie i klarowne odróżnienie przymiotnikowych od przysłówkowych funkcji.