hegðunarvísindum

Hegðunarvísindi eru alhliða þverfagleg fræðigrein sem fjallar um hegðun manna og dýra. Helstu faghópar innan hennar eru sálfræði, félagsfræði, mannfræði, etológía (etológía), mál- og hugfræðivísindi og hegðunarhagfræði. Markmið hegðunarvísinda er að lýsa, útskýra og forspá hegðun með áherslu á samverkandi áhrif líffræðilegra, sálfræðilegra og félagslegra þátta.

Sögulega byggist upp hér á þróun frá forneskju heimspeki og lífeðlisfræði til raunvísinda. Atferlisfræði lagði áherslu á að skoða lögmál hegðunar út frá tilraunum við áreiti og svörun, en síðar kom kognitivismi með áherslu á hugræna ferla. Etíníggjað etológía leggur til að skoða náttúrulega hegðun dýra í náttúrlegu umhverfi. Helstu rannsóknaraðferðir hegðunarvísinda eru tilraunir, athugun, könnunar- og úrtaksrannsóknir og tölfræðileg líkanagerð, auk tækni úr taugvísindum sem tengist taugakerfi.

Notkunarsvið hegðunarvísinda er fjölbreytt: menntun, klínísk sálfræði og ráðgjöf, iðnaður og markaðsrannsóknir, stjórnmál og stefnumótun, og hagnýting á tækni til að bæta samskipti og velferð. Vísindin leggja grunn að betri skilningi á mannlegu og dýrahegðun og stuðla að raunhæfum lausnargjöfum fyrir samfélagið.