hegðun

Hegðun er víðtæk skilgreining á öllum sýnilegum og sumum innri aðgerðum sem fólk eða dýr framleiða sem svar við áreitum. Hún nær yfir hreyfingar, tal, viðbrögð og önnur athæfi sem hægt er að mæla í samskiptum og daglegu lífi. Í sálfræði og líffræði er hegðun lykilatriði til að skilja líf og samskipti.

Hegðun er oft flokkuð eftir mynstri, aðstæðum eða markmiðum. Hún getur verið félagsleg, eins og samverkun eða samræður, eða einstaklingsbundin, eins og ákvarðanir, athygli og tilraunir. Hegðun getur verið lærð eða eðlisbundin, og breytist oft með skilyrðingu, áreynslu eða námi.

Áhrif hegðunar eru margþætt. Erfðir og líffræðileg ferli, taugakerfi og hormón hafa áhrif, en reynsla, menning, uppeldi og félagslegt umhverfi stýra einnig. Þegar umhverfið breytist, getur hegðun breyst eða aðlagaðist.

Kenningar um hegðun hafa þróast. Atferlisfræði rannsakar sýnilega hegðun og skilyrðingu; félagsnámskenningar leggja áherslu á lærð hegðun í gegnum afleiðingar og félagsleg áhrif; kognitiv sálfræði skoðar hvernig hugsun stýrir hegðun.

Rannsóknir í hegðun byggja á athugun, tilraunum og mælingum. Siðfræði í hegðunarvísindum krefst upplýsts samþykkis, nafnleyndar og varúðar gegn skaða þátttakenda.