harmonogramowania

Harmonogramowanie, zwane również harmonogramowaniem, to proces planowania i alokacji zadań w czasie z uwzględnieniem ograniczeń zasobów, terminów i zależności między działaniami. Celem jest wyznaczenie kolejności i czasu realizacji zadań tak, aby spełnić określone kryteria, na przykład zminimalizować całkowity czas realizacji (makespan), koszty lub opóźnienia. Harmonogramowanie jest stosowane w przemyśle, usługach, informatyce i logistyce.

Modelowanie problemów harmonogramowania obejmuje takie elementy jak zadania (ich czasy trwania), zależności między nimi (precedence), dostępne zasoby (maszyny, pracownicy), oraz ograniczenia czasowe i kosztowe. Typowe układy to jedno- i wielomaszynowe (np. flow shop, job shop, open shop) oraz problemy planowania projektów (RCPSP). W praktyce wyróżnia się harmonogramowanie offline (planowanie na zapas) i online (reagowanie na zmiany w czasie rzeczywistym).

Metody rozwiązywania dzielą się na metody ścisłe (np. programowanie liniowe całkowitobialne, branch-and-bound, dynamiczne programowanie, constraint programming) oraz heurystyczne i metaheurystyczne (np. reguły priorytetów, algorytmy genetyczne, simulated annealing, tabu search). Praktycznie używane narzędzia obejmują wykresy Gantta oraz metody CPM/PERT do wizualizacji i analizy czasów, zależności i ścieżek krytycznych.

Zastosowania obejmują optymalizację produkcji, planowanie prac w usługach, przypisywanie zadań w systemach informatycznych, harmonogramy transportu i logistyki oraz planowanie zajęć w edukacji. Wyzwania obejmują nieprzewidywalność, ograniczenia zasobów i konieczność adaptacyjnego replanningu w odpowiedzi na zmiany.