gerçeklikten

Gerçeklikten, Türkçe’de gerçeklik kelimesinin ablativ hali olan bir sözcük biçimidir. Gerçeklik kelimesi, gerçek veya hakikati ifade eden bir isim olup -lik türetme ekiyle “gerçeklik” anlamını verir. Ablativ eki -den/-dan, kaynağı, çıkışı veya ayrımı belirtmek için kullanılır; böylece gerçeklikten ifadesi hem sözlük anlamında “gerçeklikten” çıkışı veya kaynağına atıfı gösterir, hem de mecazî kullanımlarda bir bağın kopması ya da gerçeklikle ilişkisinin kesilmesi anlamında işlev görür.

Kullanım açısından gerçeklikten, çoğunlukla mecazî bağlamlarda yer alır. Örneğin, gerçeklikten kaçmak ifadesi, kişinin günlük yaşamın gerçeklerinden uzaklaşması ya da hayali bir dünya peşinde olması anlamında kullanılır. Gerçeklikten kopmak ya da gerçeklikten sapmak deyimleri ise bir kişinin ya da düşüncenin gerçeklikten uzaklaşması, gerçekleri çarpıtması ya da hatalı çıkarımlar yapması durumlarını belirtir. Bu form, edebiyat, eleştiri, felsefi tartışmalar ve psikolojik betimlemelerde gerçeklik ile kurgu, algı ve bilginin sınırlarını konuşurken sıkça görülür.

Etymolojik olarak gerçeklik, gerçek kavramına -lik yaprağıyla türetilmiş bir isimdir; ablativ form olan gerçeklikten ise bu kavramın çıktığı yönünü ve ilişkiyi ifade eder. İlişkilendirmede gerçeklik kavramı ile diğer kavramlar arasındaki karşıtlık veya benzerlikleri belirtmek için tercih edilir.

See also: gerçeklik, gerçekçilik, hakikât ve gerçeklik kavramları.