folikül

Folikül, tıpta ve biyolojide, dokularda bulunan küçük bir kese veya boşluk anlamına gelir. Latince foliculus’tan türetilmiş olan bu terimin tekil formu foliküldür. Foliküller genelde epitel ile bağ dokusunun oluşturduğu bir duvarla çevrilidir ve içlerinde sıvı, hücresel içerik veya gelişmekte olan hücreler bulunabilir.

Çeşitli dokularda farklı tipte foliküller bulunur. Kıl folikülü, deride kıl üreten yapıdır ve kıl kökünü, çevresindeki yağ bezlerini ve arrector pili kasını kapsar. Yumurtalık folikülü, ovaryumda oosit içerir ve östrojen ile progesteron üretiminde rol oynar; primordialdan primölar, ikincil ve Graafian (olgun) foliküllerine kadar gelişir ve ovülasyon sırasında çatlar. Diş gelişiminde dişi çevreleyen dental folikül, diş kökünün oluşumunu destekler ve periodontal ligament, sementum ile alveolar kemik oluşumuna katkıda bulunur.

Gelişim süreçleri ve işlevler dokudan dokuya değişir. Saç foliküllerinde büyüme sikli (anagen, katagen, telogen) bulunur; yumurtalık folikülleri oosit gelişimi ve hormon üretimini düzenler. Klinik olarak foliküllerde enfeksiyonlar (folikülit), yumurtalık veya diş foliküllerinde patolojik değişiklikler görülebilir. Folikül terimi, organ ve doku içinde benzer yapıları tanımlamak için kullanılan temel bir kavramdır.