elongacja

Elongacja (od łac. elongare – wydłużać) to termin używany w naukach przyrodniczych do opisania procesu wydłużania długości. W zależności od kontekstu odnosi się do różnych zjawisk: w biologii najczęściej do elongacji białek podczas syntezy białek oraz do elongacji wzrostu komórek roślinnych.

Elongacja translacyjna: Po zakończeniu inicjacji następuje etap elongacji w trakcie którego do rosnącego łańcucha polipeptydowego dodawane są kolejne aminokwasy. Aminokwasy są dostarczane do rybosomu przez aminoacylo-tRNA, która trafia na miejsce A. Następnie przeprowadzana jest reaktywność peptydylotransferazy tworząca wiązanie peptydowe między rosnącym łańcuchem a nowym aminokwasem, a następnie rybosom przemieszcza się o jeden kodon wzdłuż mRNA. Ten cykl powtarza się aż do napotkania kodonu stop. Energia procesu pochodzi z GTP, hydrolizowanego przez czynniki wydłużające. W bakteriach są to EF-Tu, EF-Ts i EF-G; w eukariontach – eEF1A, eEF1B oraz eEF2. Dokładność elongacji utrzymywana jest dzięki weryfikacji dopasowania aminoacylo-tRNA i mechanizmom proofreading’u.

Elongacja komórkowa w roślinach: W rozwoju roślinnym elongacja to okres wzrostu komórek spowodowany ich rozszerzaniem, głównie w strefie elongacji za merystemem. Komórki w tej strefie zwiększają objętość poprzez napływ wody i wydłużanie ścian komórkowych. Proces ten zależy od turgoru i aktywności enzymów rozluźniających ścianę, takich jak expansiny, oraz od hormonów, przede wszystkim auxyny, gibberellin i brasinosteroidów. Elongacja jest oddzielona od mitozy i stanowi kluczowy mechanizm pierwotnego wzrostu organów roślin.