defterleri

Defterleri ismi Türkçe’de defter kelimesinin çoğul hâliyle birlikte kullanılan bir sözcük olarak karşımıza çıkar ve bağlama göre dersane veya iş yaşamında karşılaşılan iki ana anlam taşır: günlük kullanımda defterler ya da ledgers olarak, resmi/çizelgesel kayıtlarda ise defterler olarak geçen tarihsel kayıtları ifade eder. Türkçede defter, yazı yazmaya yarayan küçük veya büyük not defterini anlatabildiği gibi, muhasebe ve devlet kayıtlarını tutan resmi defterleri de kapsar. Defterlerin anlamı, kullanıldığı bağlama göre değişir.

Etymoloji açısından defter, Osmanlı Türkçesi’ne özgü bir terim olup Arapça daftar kökünden türemiştir. Bu kök, “kayıt, liste, registro” anlamlarını taşır ve Türkçe’ye resmi kayıtlar ile not defterlerini tanımlamak için yaygın olarak girmiştir. Zamanla günlük dilde de yazı yazılan her türlü defter için kullanılabilir olmuştur.

Kullanım açısından modern Türkçe’de defterler yaygın olarak okul not defterleri ve muhasebe/kalem işlerinde kullanılan iş defterleri anlamında kullanılır. “Defterleri” biçimi ise çoğulun belirli nesne olarak gösterimini içeren çoğul-akuzatif (the notebooks) veya bağlama göre diğer yapılarla birleşen çekimlerden biridir; örneğin Defterleri masaya koy. cümlesiyle “Not defterlerini masaya koy” anlamı elde edilir. Tarihsel olarak defterler, tahrir defteri gibi vergi ve nüfus kayıtlarını tutan resmi kayıtlar için de kullanılır; bu tür defterler Osmanlı bürokrasisinin temel araçlarındandı.

See also: defter, tahrir defteri, defterdar.