czytelnictwa

Czytelnictwo to zjawisko kultury literackiej obejmujące zakres i częstość obcowania z tekstami pisanymi, w tym książkami, czasopismami i treściami online. W sensie społecznym dotyczy odsetka osób, które czytają regularnie, oraz różnorodności form i gatunków, z jakich korzystają.

Historia czytelnictwa w Polsce wiąże się z upowszechnieniem edukacji i rozwojem bibliotek. W XIX wieku powstawały pierwsze instytucje publiczne, a w następnych dekadach wzrastała dostępność książek i prasy. W XX wieku rola mediów drukowanych była silna, a transformacja ustrojowa przyniosła większy wybór treści i dynamiczny rozwój rynku publikacji. Obecnie czytelnictwo obejmuje także materiały cyfrowe i audiobooki, co zmienia sposób konsumowania treści.

Pomiar i instytucje: badania czytelnictwa prowadzą m.in. Instytut Książki, Biblioteka Narodowa i GUS. Definicje regularnego czytania różnią się, ale często obejmują czytanie co najmniej kilku razy w miesiącu. Wyniki publikowane są w formie raportów, Barometrów Czytelnictwa oraz zestawień międzynarodowych, umożliwiających porównania z innymi krajami.

Trendy i czynniki: obecnie obserwuje się rosnącą rolę treści cyfrowych, e‑książek i audiobooków, a jednocześnie spadek tradycyjnego papierowego czytelnictwa w niektórych grupach wiekowych. Czynniki wpływające na czytelnictwo to poziom wykształcenia, dostęp do bibliotek i księgarń, koszty materiałów, dochód i środowisko rodzinne.

Znaczenie i polityka: czytelnictwo wspiera kompetencje językowe, edukacyjne i aktywne uczestnictwo obywatelskie. W polityce kultury podejmuje się działania promujące lekturę, rozwijanie bibliotek, wsparcie dla wydawnictw i programy edukacyjne związane z czytelnictwem.