blæðingum

Blæðing er útflæði blóðs úr æðum. Hún getur verið ytri, þegar blóð berst út á húð eða í op eða hol líkamans, eða innri, þegar blóð safnast innan líffæra eða líkamshols án sýnilegrar ytri bleiðingar. Leiðir blæðingar geta verið á hinn bóginn mjög misjöfn og stafar af mörgum orsökum, allt frá hné- og sárameiðslum til veika æðakerfis eða blóðstorknunartruflana.

Helstu gerðir og orsakir. Ytri blæðing verður oft kallað fram af skorpnum sárum, meiðslum eða skurðaðgerðum. Innri blæðing getur átt sér stað vegna trausta meiðsla, bráða vegferð í kviðholi, brjóstholi eða lifur, eða vegna sjúkdóma sem dregur úr storknunarhæfni blóðs. Hætta getur skapast við blóðsjúkdóma, þungum sársauka meðferð og notkun á antikoagulantum (blóðþynningarlyfjum). Um alvarleika blæðingar ráðast af stærð blæðingar, hraða loss og tilkomu einkenna.

Einkenni og fyrstu aðgerðir. Ytri blæðing birtist sem blóðútslag, stutt eða langdræg. Innri blæðing getur sjaldan verið sýnileg að utan; einkenni fela í sér bjúg, verki í kjölfar, ljósu eða fölleika, köfnunartilfinningu eða styn. Fyrstu aðgerðir eru að stöðva blæðinguna með þrýstingi á sári og, ef mögulegt, hlaða volgu bandi; hringdu í neyðacy, ef blæðingin er mikil eða ef einkenni þess verða sterk.

Meðferð og forvarnir. Í sjúkrabúð eða sjúkradeild lagast blæðingar eftir alvarleika með stöðvun blæðingar, inngripum til að koma í veg fyrir endurblæðingu, og meðferðum sem endurheimta blóðflæði og forfeður. Langtímanálgun felur í sér meðhöndlun undirliggjandi orsaka, sbr. storkunarsjúkdóma, nýjar lyfjagjafir eða skurðaðgerðir ef þörf er. Forvarnir miða að gæta aðalmæli: vernda höfuð og líkamshol, forðast óþarfa meðhöndlun sem auka blæðingar, og fylgjast með blóðprufum og lyfjameðferð sem gæti aukið hættuna.