belirginlemesi

Belirginlemesi, belirginleşmek fiilinin isimleşmiş hâli olarak, bir şeyin belirgin, ayırt edici veya görünür hale gelme süreci ile bu sürecin sonucunu ifade eder. Türkçe'de belirgin kelimesi “açık, net, dikkat çekici” anlamına gelir; -leş eki bir süreci anlatır ve -mesi/ -ması eki ise eylemin isimleşmesini sağlar. Dolayısıyla belirginlemesi, bir özelliğin veya olayın aşamalı olarak netleştiği durumları tanımlamak için kullanılır.

Kullanım alanları çeşitlidir. Verilerde veya görüntülerde, bir desenin veya özelliğin zamanla daha belirgin hâle gelmesi; bir tartışmada eksik unsurların netleşmesi; bir metinde tema veya mesajın daha belirginleşmesi gibi durumlar için kullanılır. Dilbilimsel ve bilişsel bağlamlarda, bir ses özelliğinin veya sözcük yapısının dikkat çekiciliğinin artması süreci olarak da ele alınabilir. Medya ve iletişimde, bir konunun kamuyla paylaşılmış hâlinin netleşmesi veya trend hâline gelmesi bu terimin uygulanabileceği örneklerdir.

İlişkili terimler arasında belirginlik (ayrıntıların netliği) ve belirginleşmek (eylemi yapan özneye bağlı olarak kullanılan fiilin türevleri) bulunmaktadır. Kullanımında bağlama bağlı olarak “belirginleşmesi”, “belirginleşmesiyle” veya “belirginleşmesinin” şeklindeki tamlamalar görülebilir.

Notlar: Belirginlemesi, teknik, bilimsel ve akademik yazılar ile gündelik dilde de karşılaşılabilir; anlamı, netleşme sürecinin vurgu yapılan kısmına bağlıdır.