auðkenningar

Auðkenningar eru ferli og aðferðir til að bera kennsl á persónu, hlut eða fyrirbæri og til að staðfesta samsvörun upplýsinga við raunveruleikann. Orðrót hugtaksins er auðkenning, af sagnorðinu auðkenna, sem merkir að gera kunnugt eða bera kennsl á.

Notkun auðkenninga spannar mörg svið. Í daglegu lífi eru auðkenningar oft tengdar persónu- eða ferðaskilríkjum og innskráningu í þjónustu. Í opinberri stjórnsýslu og lögfræði eru þær grundvallar til að tryggja réttaröryggi og sönnunargögn í málsmeðferð. Í rafrænum kerfum er rafræn auðkenning eða netauðkenning notuð til innskráningar og aðgangs að gögnum og kerfum. Með aukinni tækni eru líffræðilegar aðferðir eins og fingraför eða augnskönnun notaðar sem viðbót í auðkenningu og öryggishliðar netkerfa.

Hugtakið hefur einnig svið í heimspeki og félagsvísindum, þar sem það er stundum notað til að fjalla um viðurkenningu eða staðfestingu félagslegs hlutverks og réttinda. Í lagakerfi og viðskiptum liggur grunnurinn að öryggi og trausti í meðferð upplýsinga og í viðurkenningu einstaklings eða hópa sem aðila í ákveðnum samningi eða samfélagi. Helstu tengslahugtök eru staðfesting, auðkenningarkerfi (identity management) og sjálfvirk auðkenning/auðgun öryggi (authentication).

---