asferyczne

Asferyczne odnosi się do powierzchni, które nie są częścią sfery. W geometrii i optyce pojęcie to używane jest do opisania kształtów, których krzywizny nie są stałe na całej powierzchni, w odróżnieniu od powierzchni sferycznych.

W geometrii powierzchnie asferyczne mogą być opisane jako odchylenia od sfery, zwykle w postaci rotacyjnie symetrycznych modyfikacji konic. Często stosuje się modele z serią zależną od promienia r, zawierające człony koniczne (sfera, paraboloida, hiperboloid) oraz dodatkowe terminy wysokiego rzędu, które precyzyjnie odwzorowują kształt.

W optyce powierzchnie asferyczne odgrywają kluczową rolę w redukcji aberracji sferycznych, co prowadzi do ostrzejszego obrazu. Dzięki możliwości kształtowania krzywizn na osi często umożliwiają uzyskanie lepszej jakości obrazu przy mniejszej masie i grubości elementów. Stosuje się je w soczewkach korekcyjnych do okularów, w obiektywach aparatów i kamer, w soczewkach projektorów oraz w elementach teleskopów i systemów laserowych. W niektórych zastosowaniach wykorzystywane są także powierzchnie wolne od rotacyjnej symetrii (surface freeform), które umożliwiają niestandardowe korekty.

Produkcja powierzchni asferycznych wymaga precyzyjnych procesów obróbki, takich jak szlifowanie, polerowanie, obróbka diamentowa, a także formowanie i obróbka CNC. Pomiar powierzchni odbywa się za pomocą interferometrii, profilometrii oraz maszyn pomiarowych współrzędnych (CMM). Choć kosztowne i złożone w montażu, kształty asferyczne umożliwiają redukcję liczby elementów oraz poprawę jakości obrazu.